GESCHIEDENIS
De historie van het heiligdom gaat terug naar het jaar 636. Een legende vertelt… Tegen het vallen van de avond verschijnt plotseling Onze-Lieve-Vrouw bij bidden gelovigen. Zij zegt hen naar de oever te gaan waar bijzonder bezoek op hen wacht. Een vreemd bootje zonder bemanning, vaart de monding van de rivier binnen, waar zich nu de haven van Boulogne-sur-Mer bevindt. In het onbemande scheepje ligt een 140 cm groot beeld van Onze-Lieve-Vrouw met het kind Jezus op de linkerarm dat door licht wordt omgeven. Het vaartuigje wordt bestuurd door bovennatuurlijke krachten. Langs de oever zien vele mensen het bootje. Als het scheepje bij de over komt, nemen mensen het houten beeld uit het vaartuigje en brengen het naar de kapel in de bovenstad. Zo is het Heiligdom van Boulogne-sur-Mer ontstaan. Helaas is het beeldje verloren gegaan.
De legende heeft kenmerken met een wonder van Omer (±600-±670), ook genoemd Omaar of Audomarus, die tijdelijk in Boulogne verblijft en later heilig is geworden. Een jonge geestelijke uit het gevolg van Omer negeert het verbod langs de rivier te wandelen. Vervolgens neemt hij de roeiboot van de veerman. Ineens steekt een storm op. Het noodweer brengt het bootje naar volle zee. De jongeman verkeert in nood en toont berouw van de begane misstap. De jonge geestelijke smeekt om hulp. Dan wordt de zee rustiger en het vaartuigje brengt hem terug naar Boulogne. In de hagiografie van Omer is dit verhaal vermeld in de 8e eeuw.
In de loop van de jaren neemt de belangstelling voor het beeld van Maria toe en in 1090 wordt een kerk gebouwd die de kapel vervangt. In 1216 wordt hier begraven gravin Ida van Boulogne (±1160-1216). In 1212 wordt van een bedevaart melding gemaakt en het dan aanwezige Mariabeeld is uit de 2e helft van de 12e eeuw. De bedevaartplaats kent van de 13e tot in de 16e eeuw een grote bloei en pelgrims uit heel Europa komen naar Boulogne. Het zijn niet alleen monarchen en edelen, maar ook armen die het heiligdom bezoeken. In die tijd wordt Boulogne ook genoemd de stad van “Nostre-Dame”, vanwege de bedevaarten naar Maria in de stad. De graven van Boulogne hanteerden de slogan “À la bataille Nostre-Dame” (In de strijd om Onze-Lieve-Vrouw), als zij ten strijde trokken. De neringdoenden hebben profijt van de bedevaarten en zij genieten meer inkomsten dan de vissers.
Vanaf 1544 neemt de belangstelling voor de bedevaarten af. Dit komt door een pandemie die veel slachtoffers eist en huurlingen van de Engelse koning Hendrik VIII (1491-1547) plunderen de kerk en nemen het Mariabeeld mee naar Engeland. Na overleg komt het beeld later terug. In 1567 verwoesten hugenoten de kerk. Het Mariabeeld wordt geroofd door Jehan de Frohart (geboren in ±1540), jonkheer van Honvault. Hij huwt rond 1560 met Madaleine de Marsille (geboren ± 1540) en deze vrouw is katholiek. Zij redt het beeld van vernieling. In 1607 wordt het beeld na 40 jaar teruggegeven.
Op 27 december 1793, tijdens de Franse revolutie (1789-1799), worden kerk en Mariabeeld verbrand. Van het beeld blijft slechts een deel van de hand over. Tegenwoordig bevindt dit stuk zich in de kathedraal, die in de 19e eeuw is gebouwd op de resten van de verwoeste kerk.
In het begin van de 19e eeuw komt er een ommekeer. In 1820 wordt de kathedraal ontworpen door priester/architect Benoît-Agathon Haffreingue (1785-1871). In 1827 start de bouw van de kathedraal en in 1870 is het bouwwerk voltooid. Hoog bezoek is er in 1853 als keizerin Eugénie de Montijo (1826-1920), gehuwd in dat jaar met keizer Napoleon III (1808-1873), de bedevaartplaats bezoekt. In 1854 wordt de eerste processie in de stad gehouden. Het Mariabeeld dat hoog op de koepel staat is in 1857 gewijd. In 1866 is de kerk ingezegend. De kerk ontvangt de eretitel basiliek in 1879. De kroning van het beeld van de varende Maria gebeurt in 1885.
In 1938 is in Boulogne een mariaal congres georganiseerd van 20 tot en met 24 juli waar 200.000 bezoekers aan meedoen.
Het beeld van de varende Maria bezoekt in de periode 1943-1948 vele plaatsen in Frankrijk. Vier reproducties van het genadebeeld van Maria komen op afzonderlijke praalwagens in vele steden en streken. In totaliteit zijn zo’n 16.000 parochies door een Mariabeeld bezocht. Hiertoe zijn over de 100.000 kilometers afgelegd. De reden van de Franse tournee van het Mariabeeld, met de benaming “Onze-Lieve-Vrouw van de Grote Terugkeer”, is belangstelling en begeestering teweegbrengen in de periode van Duitse bezetting gedurende de Tweede Wereldoorlog (1940-1944). De lekenbeweging “Katholieke Actie” heeft zorggedragen voor de hele toer.
BEDEVAARTSOORD
Het huidige Heiligdom van Boulogne is gebouwd in de 19e eeuw en biedt uitzicht op de rivier Liane en Het Kanaal.
In de neo-classicistische/neo-renaissance kathedraal staat het vereerde beeld van Onze-Lieve-Vrouw. De beeltenis is ruim 1 meter hoog en stelt voor een zittende Maria met het kind Jezus in de linkerarm.
De crypte van het grote bouwwerk is enorm met veel pilaren en heel wat religieuze kunst.
De kathedraal is dagelijks geopend.
BEREIKBAARHEID
Boulogne-sur-Mer ligt aan Het Kanaal in het noordwesten van Frankrijk.
Het adres van de kathedraal van Onze-Lieve-Vrouw is
Parvis Notre Dame 2, 62200 Boulogne-sur-Mer.
Actuele info is te vinden op het medium
www.boulonnaisautop.com
BELEVING
De hooggelegen, eeuwenoude stad is van ver te zien en de kathedraal steekt boven alle gebouwen uit. De hoge spits reikt tot meer dan 100 meter.
Ik parkeer de auto en ga te voet naar boven om bij het imponerende godshuis te komen. Daar heb ik een prachtig uitzicht op stad, haven, rivier en wijde omgeving.
Vervolgens ga ik de kathedraal in van Onze-Lieve-Vrouw van de Onbevlekte Ontvangenis. Even later sta ik bij het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Boulogne. Het voelt als een voorrecht hier te mogen zijn. Wat een geschiedenis heeft deze plaats! Als ik achterin de kerk kom, sluit ik de ogen en denk aan de historie van dit heiligdom. Wat een belevenissen van goed tot kwaad met verering en verwoesting. In de kathedraal lees ik een tekst van de grote terugkeer van het Mariabeeld dat in 1943 een rondgang door Frankrijk heeft gemaakt. Tijdens de rondgang in de kathedraal zie ik de hand van het door brand verloren gegane Mariabeeld. Hier word ik stil van.
Na in de kathedraal te hebben gebeden, ga ik naar de benedenstad en kom bij de rivier Liane om een wandeling te maken. Veel kleine boten liggen aan de oever. Dan kijk ik omhoog en zie de kathedraal …
OMGEVING
In Boulogne-sur-Mer zijn ook de haven en het strand het bezoeken waard. In de nabijheid van de stad liggen de havenplaatsen Calais op 25 km en Duinkerken op 75 km. De Vlaamse kust is niet veraf en de badplaats De Panne ligt op 100 km.
Geplaatst: 11 maart 2023
Laatst gewijzigd: 27 oktober 2024
~~~