Bedevaartplaatsen in Frankrijk – Montoussé

GESCHIEDENIS

De eerste vermelding van een kapel in Montoussé is in 1387. In 1563 is er sprake van “Notre-Dame de Noilha”. Er staat dan een kerk in Montoussé die in 1710 in brand wordt gestoken. In 1770 is er toestemming de kerk te herbouwen. Het wordt een wat grote kapel, die in 1787 is toegewijd aan “Notre-Dame de Nestés à Nouillan”. In deze kapel staat een Mariabeeld. In 1793 wordt deze beeltenis net op tijd gered, anders is het beeld kapot gemaakt bij onlusten tijdens de Franse Revolutie (1789-1799). De kapel wordt geheel vernield.

Een legende vertelt …Een jonge koe van het gezin Corrège blijft voor een grote struik staan loeien. Dit gebeurt enkele dagen achtereen. De boer wordt nieuwsgierig waarom de koe zoveel geluid maakt en gaat kijken. Bij de struik ziet hij een beeltenis van Maria. Hij neemt het beeld mee naar de dorpskerk van Montoussé, maar de volgende dag bevindt het beeld zich weer in de struik. Dit herhaalt zich enkele keren. Hierdoor raken de mensen ervan overtuigd dat het beeld bij de struik wil blijven. Dan gebeurt er iets heel opmerkelijks, want middenin de zomer van dat jaar begint het te sneeuwen. De sneeuw tekent de omtrek van een te bouwen kapel en deze wordt daar ook gebouwd. Helaas wordt het gebouw tijdens de Franse Revolutie vernietigd, maar de belden, waaronder het Mariabeeld worden tijdig in veiligheid gebracht. Later overwoekeren struiken de restanten van de kapel.

In 1820 willen Franse revolutionairen het Mariabeeld dat in de kerk staat vernietigen, maar een meisje haalt het beeld net op tijd uit de kerk en verstopt het. In Montoussé is er al die tijd een opmerkelijk grote Mariadevotie. Er is sprake van een mariaal heiligdom.

glas-en-loodraam van de verschijningen in de kapel te Montoussé

Dan wordt het 23 juni 1848. Het is dan 10 jaar voor de verschijningen in Lourdes. Tegen de middag zien drie meisjes Onze-Lieve-Vrouw in een groot licht, nabij een waterbron. De kinderen zijn Françoise Miquiou-Vignaux, 11 jaar, haar nichtje Françoise Vignaux, 11 jaar en vriendinnetje Rosette Dasque-Poulouzin, 8 jaar. Zij zien tussen de struiken een mooie dame, die de handen naar de hemel heft. De dame draagt een lange, witte jurk en heeft lang haar tot op de schouders met een scheiding in het midden. De verschijning heeft een blank gezicht en kijkt de kinderen aan. Zij verspreidt een aangename geur. Dit gebeurt op de plaats van een voormalig heiligdom, dat geheel is onderkomen.

Op 28 juni 1848 verschijnt Maria weer in een groot licht en dan tijdens het bidden van de rozenkrans. De zieneres is Catherine Malaplate-Jannet Poc (1824-1904), die Maria ook de dag erna ziet.

bord bij de bron met melding van de eerste verschijning van Maria in Montoussé

Op 29 juni 1848 is er de derde verschijning en deze keer aan 11 personen, waarvan 4 volwassenen en 7 kinderen, waarvan de meesten behoren tot de families Vignaux, Malaplate en Corrège. Hierna herhalen de verschijningen zich, die zich openbaren op de plaats van een voormalig heiligdom. Dit gebeurt tot in juni 1849 en hieruit volgt dat de verschijningen een jaar hebben geduurd.

Op 8 september 1856 wordt het Mariabeeld geplaatst in de nieuwe kapel te Montoussé. Op 21 september 1856 wordt de herbouwde kapel ingezegend. Het is Fontan, pastoor van Montoussé in de periode 1827-1864, die na de verschijningen de kapel heeft laten bouwen. Hij heeft ook vele, onverklaarbare genezingen genoteerd en gerapporteerd aan Bertrand-Severus Laurence (1790-1870), bisschop van Tarbes (1845-1870). Op de plaats van de verschijningen komt een kleine veldkapel. Jean Bertand Pène, pastoor van 1864 tot in 1897, heeft de kapel laten vergroten in de jaren 1873-1874.

waterbron bij de veldkapel te Montoussé

Er doen zich wonderen voor en mensen genezen als zij van het aanwezige water uit de bron hebben gedronken. Hierdoor neemt de belangstelling om de plaats te bezoeken enorm toe.

Door de verschijningen in Lourdes in 1858 raakt het heiligdom langzaam uit de belangstelling van de bedevaartgangers.

Het beeld van Maria op de klokkentoren van de kapel van Montoussé wordt gekroond en gezegend door Pierre-Marie Gerlier (1880-1965) op 13 september 1931. Hij is bisschop van Tarbes (1929-1937) en aartsbisschop van Lyon (1937-1965).

In 1982 restaureert Clément Engel, een pelgrim, de veldkapel en de kapel.

Sinds 2000 verzorgt een plaatselijke vereniging de bedevaartplaats. Het is vereniging van de vrienden van de kapel van Nouillan: “Les Amis de la Chapelle de Nouillan”.

BEDEVAARTSOORD
ingang kapel Montoussé, met op de toren het beeld van Maria

De kapel heeft een stevige klokkentoren en daarop staat een beeltenis van Onze-Lieve-Vrouw.

In de kapel is een 19e eeuws schilderij te zien van de Italiaanse schilder Jean Chavauty. Het kunstwerk toont de verschijning van Maria aan de drie meisjes.

De veldkapel geeft de plaats aan waar de verschijningen zijn geweest. Ook is daar de waterbron en zijn hier wonderen gebeurd.

veldkapel nabij de bron te Montoussé

Het heiligdom is dagelijks toegankelijk, maar de kapel is niet steeds geopend.

BEREIKBAARHEID

Montoussé ligt ten noordwesten van Toulouse en ten noordoosten van Saint-Gaudens, nabij het dorp La Barthe-de-Nest, in het zuiden van Frankrijk.

Adres: Notre-Dame de Nouillan, Chemin de Nouillan, 65250 Montoussé.

BELEVING

Na enkele kilometers over kronkelige wegen en enige heuvels verder kom ik bij een smalle brug. Als deze achter me ligt, is het dorp Montoussé vlakbij.

bij de kabelweg verwelkomt een ezel de bezoekers te Montoussé

Bij de bedevaartplaats verwelkomt een ezel me. Het dier staat alleen in de wei en laat zich aaien. Op een ezel heeft Maria gezeten toen Zij op alle dag liep. Ook tijdens de vlucht naar Egypte zit Zij op een ezel. Later rijdt haar Zoon op een ezel.

Een bord van de Vrienden van de kapel van Nouillan heet me welkom. Ik kijk naar de kapel en de vierkante toren maakt een heel stevige indruk op me. Wat een robuust bouwwerk voor een portiek van een kapel. Bovenop de toren staat een beeltenis van Onze-Lieve-Vrouw. Wat heeft Maria een goed uitzicht op de bezoekers en de omgeving. In het portaal van de kapel is ook een beeltenis bevestigd van Maria met Kind op de linkerarm. Glas-in-loodramen verbeelden de verschijningen aan drie meisjes in 1848. Wat moet het ontmoeten van de Maagd Maria een onvergetelijk treffen zijn.

een bord van de Vrienden van de kapel van Nouillan verwelkomt de bezoekers te Montoussé

Naast de kapel staat een chaletje waar devotionalia en boekjes te koop zijn. Ook is hier informatie over de omgeving te verkrijgen. Het is wat kopen voor een goede man, die al jaren een vriend is en wat voor mezelf. Daarna ga ik naar de plaats van de verschijningen, die naast het houten gebouwtje met koopwaren staat. Hier is ook een bron, waarvan de geschiedenis melding maakt. Een beeltenis van Maria staat achter dik traliewerk en bloemen fleuren het geheel kleurrijk op. Hier steek ik enkele kaarsen aan, bid tot Onze-Lieve-Vrouw en spreek intenties uit voor goede bekenden, die een steuntje van Maria kunnen gebruiken.

Mariabeeld in de veldkapel te Montoussé
OMGEVING

In de omgeving van Montoussé zijn wandelingen en fietstochten te maken. Het plaatsje ligt 12 km onder Lannemezan. Naar Montréjeau is het 16 km afleggen. De grote stad Toulouse is 125 km van Montousséverwijderd.

Het heiligdom van Garaison ligt 23 km noordelijker en dat van Lourdes is 62 km westwaarts te bezoeken. Op 17 km ligt Saint-Bertrand de Comminges.

SAINT-BERTRAND DE COMMINGES – ONZE-LIEVE-VROUWEKATHEDRAAL
Saint-Bertrand de Comminges met Onze-Lieve-Vrouwekathedraal

In het zuiden van Frankrijk, nabij Saint-Gaudens, ligt het historische Saint-Bertrand de Comminges, dat op de werelderfgoedlijst van Unesco staat. Het dorp bestaat uit een boven- en benedendeel.

toren met ingang van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Saint-Bertrand de Comminges
ingang van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Saint-Bertrand de Comminges
schilderij in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Coominges
kunstwerk in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges

In het benedendeel van het dorp zijn bouwresten gevonden van de voormalige Romeinse stad Lugdunum-Convenarum. Deze komen uit de tijd van het begin van de jaartelling, dus ruim 2000 jaar geleden.

Saint-Bertrand de CommingesSaint-Bertrand de Comminges
Saint-Bertrand de Comminges
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges

De oude plaats ligt aan een wandelroute naar het Spaanse Santiago de Compostela en is erkend als een van de mooiste dorpen van Frankrijk (“Les plus Beaux Villages de France”).

houtsnijwerk in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges

Saint-Bertrand de Comminges kent smalle, schilderachtige straatjes, oude poorten, hoge muren en een prachtige kathedraal.

detail van de ingang van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Saint-Bertrand de Comminges

Centraal in het middeleeuwse plaatsje ligt de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Met de bouw van het godshuis is begonnen in de 11e eeuw. Het gebouw was tot 1801 de kathedraal van het toen bestaande bisdom Comminges. De kathedraal laat veel houtsnijwerk zien, waaronder 66 donkerbruine stoelen van het koor van de kanunniken en daarbij zijn vele heiligen afgebeeld.

Het altaar is gemaakt van marmer en Maria heeft er een centrale positie gekregen. Ook zijn de relieken van de Heilige Bertrand aanwezig en geven schilderijen wonderen van hem weer.

Het centrale kunstwerk in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Saint-Bertrand de Comminges

In de kathedraal zijn vele afbeeldingen van Onze-Lieve-Vrouw te zien, waaronder Vlaamse wandkleden uit de 16e eeuw. De voorstellingen zijn de aanbidding door de Wijzen uit het oosten en de presentatie van Jezus in de tempel.

Vlaams wandkleed in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Saint-Bertrand de Comminges voorstellende de presentatie van Jezus in de tempel
Vlaams wandkleed met de voorstelling van de aanbidding door de drie Wijzen uit het Oosten in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Saint-Bertrand de Comminges

De kathedraal heeft nog vele andere voorstellingen van Maria, waaronder kleurrijke glas-in-loodramen, vele houtsnijwerken, beelden en schilderijen op doeken, panelen en muren.

schilderij in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges
glas-in-loodraam in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges

Bijzonder is de kloostergang met oude pilaren en een wijds uitzicht.

fresco in de kloostergang bij de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges
kloostergang bij de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Saint-Bertrand de Comminges

Geplaatst: 17 augustus 2023
Laatst gewijzigd: 20 februari 2024

~~~

Come2theweb