GESCHIEDENIS
Het bedevaartsoord heeft wortels in een legende … In 1171 is er een bedevaart omdat Ritter Wilhard von Vernede (Verne) met het gevolg van hertog Heinrich der Löwe (Hendrik de Leeuw), (±1129-1195), naar het Heilig Land is geweest. De hertog heet ook Heinrich III von Saksen (1142-1180) en Heinrich XII von Baiern (Bayern), (1156-1180). Als de ridder op bedevaart gaat, brengt hij nog een bezoek aan de kapel om de zegen van God te vragen. Onderweg snijdt hij een tak van een rozenstruik en maakt daarvan een Mariabeeldje. De ridder bewaart het beeldje en verbergt het bij zijn uitrusting. Dagelijks neemt het beeldje in de handen en bidt tot Maria en vraagt Haar hulp en bescherming tijdens de gevaren op de bedevaart. Op een dag is de ridder het beeldje kwijt. Twee jaar nadien komt hij terug en gaat naar de kapel in Verne. Als hij bij de rozenstruik komt, ziet hij een wonderbaarlijk licht en daarin staat het door hem gesneden beeldje. Vervolgens komt het beeldje in de kapel.
De kapel wordt een kerk door vergroting van het gebouw. Deze kerk is in de afgelopen eeuwen meermaals verbouwd en vergroot. Het middenschip is uit ±1175. Het Moeder Gods-altaar stamt uit 1670.
Het altaar van Onze-Lieve-Vrouw is uit 1670 en hier staat het uit hout gesneden genadebeeld. Dit is een zittende Madonna uit de periode 1200-1225. Het 45 cm grote beeld is dus zo’n 50 jaar jonger dan de legende van Ritter Wilhard uit 1171. Het genadebeeld heeft de naam: “Onze-Lieve-Vrouw van Verne, Troosteres der bedroefden” en in het Latijn is Troosteres der Bedroefden “Consolatrix Afflictorum”. Eeuwen terug is het beeld geverfd en vele jaren nadien gekleed. Hiertoe zijn de armen verlengd. In het genadebeeld zijn enkele relieken verborgen in een doosje uit ±1100.
In 1744 komt voor het genadebeeld een troon van verguld koper. De schenker is Gerhard Georg Wilhelm von Vogelius (1708-1755), vice-kanselier van het bisdom Paderborn. Het genadebeeld staat op de huidige plaats sinds 1910 en dit na een verbouwing van het priesterkoor. Architect Franz Mündelein (1857-1926) uit Paderborn zorgt in 1899 voor een nieuw, neogotisch portaal. Het beeld boven de toegang is Maria als Onbevlekte Ontvangenis.
Op 17 augustus 1913 is het genadebeeld gekroond door Karl Jozef Schulte (1871-1941), bisschop van Paderborn (1910-1920), aartsbisschop van Keulen (1920-1941) en kardinaal (1921-1941). Dit gebeurt bij het 150-jarig jubileum van de bedevaart uit Paderborn.
In 1920 maakt beeldhouwer Ferdinand Mündelein (1861-1933) uit Paderborn de piëta.
De plaats van de “Kapelle am Brünneken”, die aan de rand van het dorp ligt, kan ooit een heilige bron hebben gehad om de paardengodin Epona te vereren. De kapel bevindt zich nabij de voormalige burcht van Ritter Willard uit de 12e eeuw. Al in het begin van de 17e eeuw staat hier een kapel. Na 1851 komt er een andere kapel ter ere aan de Maagd Maria en deze wordt gefinancierd door giften van gelovigen. Het interieur wordt gerestaureerd in de jaren 1970/1971.
BEDEVAARTSOORD
Verne is het oudste Maria-bedevaartsoord van Duitsland. De bedevaart is hier sinds 1171. Het dorp telt ongeveer 2.400 inwoners en behoort tot de gemeente Salzkotten.
De bedevaartkerk staat in het midden van het plaatsje. Aan de buitenzijde van het priesterkoor staat een reliëf van het genadebeeld met de tekst “Trösterin der Betrubten, anno 1769” (Troosteres van de Bedroefden, anno 1769).
Het genadebeeld is uit ± 1220 en daarin zijn enkele relieken aangebracht. De beeltenis is een zittende Maria en is geplaatst in het Godsaltaar uit 1670. Het Mariabeeld is het oudste onderdeel in de kerk. De beeltenis kent een gouden kroon en eromheen gouden stralen. Maria draagt met de linkerhand haar Kind. Sinds 1910 staat de beeltenis op de huidige plaats.
Aan het gewelf van het middenschip hangt een “dubbelmadonna” van zo’n 2 meter grootte. Maria vertrapt de slang en heeft Jezus op de linkerarm.
De kerk heeft geschenken van gelovigen in bezit; het zijn onder meer ex voto’s en zilveren voorwerpen, die in de schatkamer zijn tentoongesteld. Daarin zijn ook mantels van het genadebeeld aanwezig.
Net buiten de bebouwing van het dorp is de “Kapelle am Brünneken”. De kapel is ongeveer 1 km verwijderd van de bedevaartkerk. Aan de weg naar de kapel staan 7 beeldstokken uit 1679, die de 7 vreugden van Maria verbeelden. In Verne zijn deze vreugden: menswording van de Zoon van God, geboorte van Jezus, komst van de Wijzen, heropstanding uit de dood van Jezus, Hemelvaart van Jezus, aankomst van de Heilige Geest, tenhemelopneming van de Moeder van God. Op het Maria-altaar staat de beeltenis van Onze-Lieve-Vrouw van Verne, Troosteres van de Bedroefden. Elke maandag is er in het vroeg van de avond een viering. Naast de kapel staat een kruis uit 1913. Hier heeft Ritter Willard een tak van een rozenstruik gesneden om er een Mariabeeldje van te maken. Bij de kapel is ook een bron.
BEREIKBAARHEID
Het dorp Verne behoort tot de gemeente Salzkotten en ligt in de deelstaat Nordrhein-Westfalen. De bedevaartkerk staat middenin het plaatsje aan de Marktplatz 3, 33154 Salzkotten (Verne). De pastorie is aan de Marienplatz 4. 33154 Salzkotten (Verne).
Actuele info is te vinden op www.wallfahrt-verne.de.
BELEVING
In het vroeg van de avond kom ik aan in Verne en ga naar de bedevaartkerk. Dit is een bijzondere plaats, want hier is de bedevaart in Duitsland begonnen.
De buitenkant van de kerk nodigt uit maar eens snel op bezoek te komen. Boven de toegangsdeur staat een bekende beeltenis van Maria. Na Haar te groeten, ga ik de kerk in. Meteen ervaar ik een meditatieve atmosfeer, die uitnodigt tot gebed. Het is dan eerst Maria danken, dat ik hier bij Haar op bezoek mag komen.
Een groot beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind hangt hoog middenin de kerk. Maria is omgeven door stralen, staat op een grote bol en vertrapt een slang. De kleine Jezus heeft een lang kruis vast.
Ik ga de kerk verder in en kom bij het linkerzijaltaar. In dit altaar staat het genadebeeld en daarnaast meen ik Sint-Nicolaas te herkennen. Het oude, kleine genadebeeld toont Maria met Kind. De Moeder heeft een scepter vast, mantel aan en is gekroond. Gouden stralen en gouden troon maken Haar nog meer opvallend. Ik vervolg de rondgang in de kerk en wat later komt een medewerkster van de parochie de kerk in. Met haar raak ik in gesprek en zij vraagt of ik de schatkamer wil zien. Daar hoef ik niet lang over na te denken en de vrouw maakt de deur van de schatkamer open. Daar zie ik de garderobe van Maria. De vrouw vertelt vol trots over de kerk en nodigt me uit veel foto’s te maken en mooie teksten te schrijven. Nog meer bekendheid van de bedevaart naar Verne is welkom.
Na het gesprek met de medewerkster van de parochie vervolg ik de ronde in de bedevaartkerk. Een schilderij met het jaartal 1171 hangt hier. De afbeelding is Maria met een geknielde man met krukken. De heilige Maria Beschermingsbroederschap Verne 1171 staat erbij. Wat een lange geschiedenis heeft de bedevaart.
In de kerk zijn veel glas-in-loodramen met afbeeldingen van Maria. een beeltenis van Moeder en haar gestorven Zoon is ook in de monumentale kerk geplaatst.
Achterin de kerk ligt een bidprentje met aan de voorzijde een afbeelding van het genadebeeld en op de achterkant de tekst van een gebed voor het jaar 2024. De tekst is in het Duits en als ik deze vertaal in het Nederlands staat er:
“Maria, U Moeder van de Kerk, U heeft in Uw leven op God vertrouwd. Sterk in mij het vertrouwen, als ik word verrast, zoals U door de boodschap van de engel bent verrast.
Sterk mijn vertrouwen, Maria, als ik me afvraag, hoe het verder gaat.
Sterk mijn vertrouwen, Maria, als ik kijk naar de conflicten en oorlogen in de wereld.
Sterk mijn vertrouwen, Maria, in de kracht van de Geest, die in de Kerk mag groeien en werken.
Sterk mijn vertrouwen, Maria, in de uren van geluk, vreugde, maar ook in de momenten die vol zorgen zijn.
Sterk mijn vertrouwen, Maria, als ik voor mijn geloof weer kracht nodig heb.
Maria, laat mij door het vertrouwen op U verder groeien in het vertrouwen in Uw Zoon.
Maria, U, Moeder van het vertrouwen, bidt voor mij.
Amen.”
Dan verlaat ik de kerk en zie een gesloten deur met het jaartal 1747 erop. Daarboven staat de Latijnse tekst “Mariae Deigen Itricis Oblatione”, hetgeen wil zeggen: Maria’s huis met een brandneteloffer”. Dit slaat op de “Troosteres der Bedroefden”.
Voor de kerk is een plantsoen aangelegd. Een grote kei ligt er en daar komt water uit. Dit is wel heel bijzonder en gedachten aan levend water komen in me op.
De volgende dag bezoek ik een mooie kapel met de naam “Brünneken Kapelle” uit 1851. De bronkapel ligt op een idyllisch terrein met bron en staties uit 1701, die in 1927 zijn vernieuwd. Onder de bron staat de Latijnse tekst: “Fons salientis aquae tibi praesto est presse viator si morbus vexet sit tibi cura Deus”. Dit wil zeggen: “een fontein met bronwater staat voor u klaar, reiziger, als u ziek bent, moge God voor u zorgen”. Met deze woorden in gedachten kijk ik terug op een heel belevenisvol bezoek aan Verne.
OMGEVING
Van het grote bedevaartsoord Werl naar Verne is het 57 km naar het oosten gaan.
Uit de oude stad Paderborn vertrekken naar Verne betekent 17 km westwaarts gaan.
Van de grote stad Dortmund naar Verne is het 90 km naar het oosten reizen.
Om van de monumentale stad Kassel naar Verne te gaan is het 106 km noordwestwaarts.
Van de stad Bielefeld naar Verne is het 57 km zich naar het zuiden begeven.
Geplaatst: 11 juni 2024
~~~
