GESCHIEDENIS
Tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) is er strijd tussen katholieke en protestantse staten. Zweedse militairen stichten brand op de Markt van Regen, in het Beierse Woud. Ook een bakkerij gaat in vlammen op, maar de daar aanwezige Mariabeeltenis blijft op wonderbaarlijke wijze vrijwel onbeschadigd. In 1652 brengt Rudolf von Grimming (+1692) het schilderwerk naar een houten kapelletje op de Plainberg waar later de kerk wordt gebouwd. De naam “Maria Plain” betekent “Maria Vlakte”. In 1653 verlaat Rudolf von Grimming de Plainberg en neemt het schilderij mee, nadat hij eerst door de barokschilder Johann Franz Pereth (1622-1678), ook genoemd Peretti en Beretti, een kopie laat maken. Dit tweede werk wordt in de kapel geplaatst. Pas in 1732 komt het originele schilderij terug in de kerk.
De wit-gele bedevaartkerk staat op de heuvel Plainberg en is gerealiseerd in de periode 1671-1674. De in Italië geboren Giovanni Antonio Dario (1630-1702) is als architect veelvuldig werkzaam in Oostenrijk en hij ontwerpt de kerk in 1671. De kerk is opgedragen aan de Moeder Gods, de Moeder van Troost. Op 12 augustus 1674 wordt de kerk ingezegend door Max Gandolf von Kuenburg (1622-1687), prins-bisschop van Salzburg (1668-1687). Het klooster is afgebouwd in 1681. De stijl van de bouw is barok.
In de periode 1686-1692 zijn kapelletjes gemaakt op de Calvarieberg. Sebastian Stumpfegger (1671-1749) vervangt in 1710 de houten kapelletjes door stenen gebouwtjes. Hij maakt ook de Kapel van Smarten. De Kruisiging-groep is van Matthias Wilhelm Weissenkirchner (1670-1727) en Johann Franz Schwanthaler (1683-1762) maakt de Pièta. In 1692 is de Kapel van het Heilig Graf als schenking ontvangen.
In 1732 komt het originele schilderij in de kerk en krijgt Maria een stralenkrans. Het genadebeeld is een schilderij uit de 17e eeuw en de schilder is onbekend. Het schilderij heeft gevaren getrotseerd, waaronder een brand in 1633 in Regen. Aan het schilderij met Maria zijn wonderen toegeschreven, want genezingen hebben zich voorgedaan na het bidden bij dit kunstwerk. Ook zijn van het schilderij kopieën gemaakt.
In 1751 is het genadebeeld van Maria gekroond door Andreas Jakob Graf von Dietrichstein (1689-1753), prins-bisschop van Salzburg (1747-1753).
In de kerk heeft ooit componist, dirigent, pianist en violist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) gespeeld.
In 1824 komt Maria Plain onder de verantwoordelijkheid van de Sint-Peter-abdij van Salzburg.
Een bijzondere gebeurtenis vindt plaats in 1845 met het introduceren van het 40-uren gebed.
In 1952 ontvangt de kerk de eretitel basiliek en dit na goedkeuring van Pius XII, paus in de periode 1939-1958, geboren als Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli (1876-1958).
Het exterieur is gerenoveerd in de jaren 2003/2004 en het binnenwerk in 2013/2014.
BEDEVAARTSOORD
Op de heuvel bij de kerk is er een wijds uitzicht op de omgeving met de stad Salzburg. De kerk is een onderdeel van het Sint-Peterklooster in Salzburg. Naar de kerk komen talrijke mensen op bedevaart met hun zorgen en gedachten om deze toe te vertrouwen aan Maria. Ook komen pelgrims hierheen om Onze-Lieve-Vrouw te danken. Op de weg naar het bedevaartsoord komen bezoekers stenen zuilen tegen, die mysteries van de rozenkrans verbeelden.
Het genadebeeld van Maria Plain toont Maria en de kleine Jezus, beiden zijn gekroond en een zilveren lijst maakt het kunstwerk nog indrukwekkender. Maria kijkt naar haar Kind. Dit werk is oorspronkelijk een kersttafereel. Het staat in het hoogaltaar en heeft de naam Maria Troost van de Plainberg.
Onder de kunstwerken in de basiliek zijn onder meer nog te noemen “de verloving van Maria met Jozef” en “de vlucht naar Egypte” van de Antwerpse kunstschilder Frans de Neve (1606-±1688).
In het middenschip hangt een grote, zilveren, gekroonde beeltenis van Maria met Kind. Het stelt voor de Rozenkranskoningin en is een geschenk uit dankbaarheid uit 1675.
In de basiliek zijn vele dankbetuigingen te zien als ex voto’s, de vele schilderijen en afbeeldingen in de kerk bewijzen dit.
Vlakbij de kerk is een winkeltje waar devotionalia worden aangeboden.
Nabij de basiliek is een Calvarieberg en daar zijn ook kapelletjes gemaakt.
De basiliek is dagelijks geopend.
BEREIKBAARHEID
Het bedevaartoord van Maria Plain is gelegen aan de Plainbergweg 38, 5101 Bergheim. Het mariale oord bevindt zich net boven Salzburg.
Actuele info is te vinden op www.mariaplain.at.
BELEVING
Op een zaterdag in september staat het bezoek aan het bedevaartsoord Maria Plain op het programma. Deze mariale plaats kunnen bezoeken staat al een tijdje op het verlanglijstje.
Rond 11.00 uur kom ik bij de basiliek aan en als ik binnen ben, is er een huwelijksplechtigheid bezig. Achterin de kerk ga ik staan en zie dat de viering bijna is afgelopen. Het valt me op dat eenieder is gekleed in de dracht van de streek. Ook de vele leden van de plaatselijke fanfare zijn in vol ornaat gehuld. Wat een feestelijke bijeenkomst! Een Marialied wordt gezongen en de aanwezigen worden bedankt voor het tonen van de belangstelling. De families van het bruidspaar gaan nog meermaals op de foto en daarna verlaten het bruidspaar en hun gasten de basiliek. Ineens klinken harde schoten van de schutters van het gilde. Het zijn salvo’s ter ere van de pasgetrouwden. Wat een belevenis dit mee te maken in dit bedevaartsoord.
Nu de basiliek nog maar weinig bezoekers telt, is het ogenblik aangebroken het interieur eens goed te bewonderen. Veel tijd krijg ik hier niet voor, want een volgend tweetal trouwlustigen staat klaar om in de echt te worden verbonden. Het hoogaltaar met het genadebeeld is als een wonder te mogen zien. Zowel Moeder als Kind zijn gekroond.
Als ik de mooie basiliek verlaat, informeer ik in een winkel voor devotionalia omtrent de drukte aan huwelijksinzegeningen. Ik verneem dat er vandaag achtereenvolgens vier trouwplechtigheden in de basiliek plaatsvinden. Wel opvallend dat hier nog veel in de kerk wordt getrouwd.
Een uurtje later kan ik weer verder met de uitgestelde rondgang in de basiliek. De oude beeltenis van Maria, hoog op de altaaropbouw doet me denken aan de geschiedenis van het beeld. Wat een historie van dit kunstwerk dat Onze-Lieve-Vrouw weergeeft! Ik ga verder in de kerk en na te bidden, ga ik naar buiten. Wat heb ik mooie indrukken opgedaan! Vervolgens ga ik naar buiten en bezoek de kaarsenkapel en de grafkapel.
Op het hoge plateau voor de basiliek is er een prachtig uitzicht op de stad Salzburg en wijde omgeving. Ook dit is genieten!
OMGEVING
Op slechts 5 km ligt de historierijke stad Salzburg, waar onder andere het huis van Mozart is te bezoeken. Het bedevaartsoord Maria Kirchental is 52 km ver en dat van Maria Alm ligt op 76 km van Maria Plain.
SALZBURG – DOM
In de historische binnenstad van Salzburg bewonder ik prachtige kerken, monumentale burgerhuizen en oude bedrijfspanden met mooie gevels. In deze plaats waar de topmusicus Wolfgang Amadeus Mozart heeft gewoond en gewerkt, zijn ook vele schilderijen met en beelden van Maria te zien.
In steegjes met winkels en restaurants is de beeltenis van Onze-Lieve-Vrouw ook aanwezig, zoals boven ingangen en aan gevels van menig gebouw.
De Dom is een parel om te bezichtigen. Deze kathedraal, welke in 1628 is gewijd aan de heiligen Rupert en Virgilius, kent een grote oppervlakte met een wijds interieur van 86 bij 62 meter. Hierdoor kan de Dom aan 10.000 bezoekers ruimte bieden. De kathedraal is een pronkstuk van kerkelijke bouwkunst. Het is het grootste Italiaanse, monumentale bouwwerk ten noorden van de Alpen. Ook in dit grote godshuis zijn er afbeeldingen van Maria te zien. Maria toont zich ook in de St. Michaelkirche aan de Residenzplatz.
Ook de Franciscanerkerk is het bezoeken meer dan waard. Het gebouw wordt door drie stijlen gekenmerkt, namelijk barok, gotisch en romaans. De barokstijl komt manifest tot uiting in het interieur van de bedevaartbasiliek Maria Plain, welke ligt aan de noordkant van Salzburg.
Een bezoek aan het Weihnachtsmuseum (kerstmismuseum), in het centrum van de stad, is een ware, culturele reis door het verleden.
Geplaatst: 2 december 2023
Laatst gewijzigd: 21 februari 2024
~~~
