GESCHIEDENIS
De historie van het ontstaan van het bedevaartsoord te Heiloo gaat eeuwen terug. De geschiedenis vertelt …
De Runxput, de bron, speelt een belangrijke rol in het ontstaan van het Heiligdom. De put wordt voor het eerst genoemd in een Latijnse tekst uit de 11e eeuw. De vermelding is “puteus Rorikespit dictus”. Dit wil zeggen “de bron genaamd Roriksput”. De herkomst van deze benaming kan van Vikinghoofdman Rorik komen, die in de 9e eeuw heeft geleefd.
In de 14e eeuw vindt een boer nabij de Runxput een Mariabeeld en neemt dit mee naar huis. Echter, op onverklaarbare wijze gaat het beeld terug naar de plek op het land.
In dezelfde tijd, tijdens een storm, raakt een schip in nood. Dit gebeurt voor de Noordzeekust, vlakbij Heiloo. De hulpeloze schipper begint te bidden. In volle storm hoort hij de heldere stem van een vrouw. Zij zegt: “Als ge mij gaat eren zal de wind gaan keren”. De schipper is ervan overtuigd, dat deze stem van Maria is. Hij belooft Haar zich in te zetten voor haar verering. Daarna gaat de stormachtige wind liggen en de zeeman komt veilig aan land. De verhalen van het Mariabeeld en de stem van Maria vormen samen de aanleiding een kapel te bouwen. Tijdens de Reformatie wordt de kapel vernietigd en de nabij gelegen Runxput met puin van de kapel gedempt.
Wat jaren later, in 1713, heerst er een veepest. In de nacht van 8 op 9 december vindt een wonder plaats. Vanonder het puin in de put welt er water op. Dieren drinken van dit water en overleven daardoor de veepest. Mensen gaan ook van het water drinken en het miraculeuze vocht geneest zieken. Later raakt de bron in de vergetelheid.
Dan breekt het jaar 1905 aan en de gedempte put wordt andermaal ontdekt. Verhalen van vele jaren terug worden opgehaald. De put wordt schoongemaakt en al het puin wordt eruit gehaald. In 1930 wordt de Genadekapel gebouwd. De bedevaartplaats krijgt gestalte …
De bedevaartkapel en genadekapel zijn gemaakt naar ontwerpen van architect Jan Stuyt (1868-1934), ook heeft hij de kruisweg met 14 staties getekend, die verspreid in het domein staan. Jan Stuyt was een van de meest productieve, Nederlandse kerkbouwers van de 20e eeuw.
BEDEVAARTSOORD
Onze-Lieve-Vrouw ter Nood te Heiloo is de grootste Mariale bedevaartplaats in Nederland. In het Heiligdom is de Missie Congregatie van de Dienaressen van de Heer en van de Maagd van Matará werkzaam. De zusters vertonen zich met een grijs kleed, blauw scapulier of schouderkleed, blauwe sluier, het kruis van het Zuid-Amerikaanse Matará om en een trouwring aan.
De centrale plek in het Heiligdom is de Genadekapel, welke is omgeven door een zuilengalerij met een houten overkapping. De kapel is rijk beschilderd met fresco’s, welke fasen uit het leven van Maria weergeven. Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw ter Nood staat in de kapel op een opvallende plaats. In de huidige beeltenis is in het voetstuk een deeltje van de rots van de Grot van Lourdes ingemetseld. De Genadekapel is in 1985 gerestaureerd. In de voorhof van de Genadekapel bevindt zich de Runxput met heilzaam water. De put wordt genoemd “het putje van Heiloo”.
Het Heiligdom kent buiten de Genadekapel en de put ook een grotere kapel, namelijk de Bedevaartkapel. Verder is er een bijzonder fraai park aangelegd en is de Kruisweg door het gehele park verspreid.
Het Heiligdom te Heiloo kent ook een Gastenhuis. Een plek om tot rust te komen of er met een retraite mee te doen. Daarnaast is er een Conferentiecentrum voor bijeenkomsten van kleine en grote groepen.
De feestdagen van Maria worden in het Heiligdom van Heiloo gevierd. Ook zijn er kapeldagen, dagen voor priesterroepingen en worden cursussen verzorgd.
BEREIKBAARHEID
Het Heiligdom te Heiloo ligt in de provincie Noord-Holland. Op de snelweg A9, tussen Haarlem en Alkmaar, is het de afslag Castricum nemen en vervolgens de richting Heiloo volgen.
Adres:
Heiligdom Onze-Lieve-Vrouw ter Nood,
Kapellaan 9,
NL-1851 PE Heiloo.
Het Gastenhuis heeft als adres:
Hoogeweg 65
NL-1851 PJ Heiloo.
Webstek: www.olvternood.nl en hierop is veel informatie beschikbaar.
BELEVING
Ik sta voor de Genadekapel in het drukst bezochte Mariaheiligdom van Nederland. Hier is het begonnen met het houten Mariabeeldje, maar wel meer dan 600 jaren terug in de tijd. De kapel nodigt mij uit te komen en ik ga naar binnen. Wat is dit een mooie ruimte! Wat een bijzondere muurschilderingen en wat een prachtig Mariabeeld! Wat later steek ik een kaarsje aan en raak in gebed.
Een uurtje later sta ik bij de Runxput, welke in 1713 de naam Mariaput ontvangt. Het water van de put is heel helend; dieren en mensen zijn genezen door het drinken ervan. Ook ik neem wat water uit de diepe put.
Vervolgens ga ik naar de Bedevaartkapel. Hier worden regelmatig vieringen gehouden en bij ongunstig weer is het in deze ruimte de Kruisweg volgen. De grote Kruisweg is buiten en begint bij het plein voor de Bedevaartkapel. Ook hier start de Kruisweg voor mij en ik ga bij alle staties langs. Op deze wijze bezoek ik het gehele, keurig onderhouden park. Het voelt hier als het paradijs op aarde.
Tot besluit breng ik een bezoek aan het Oesdom om er wat te drinken. Devotionalia en religieuze boeken liggen er ook. Ik maak een keuze om wat voor vrienden mee te nemen. Wat is het een mooie dag om hier te mogen komen.
Geplaatst 8 september 2019
Bijgewerkt: 20 mei 2021
~~~
