GESCHIEDENIS
De bedevaartkerk heeft een respectabele leeftijd, want in 1051 is er een crypte gebouwd. Hier ligt het stoffelijk overschot van Altfrid von Hildesheim (±800-874), bisschop van Hildesheim (851-874). Hij is de 4e bisschop van Hildesheim en mede-oprichter van het vrouwenklooster dat hier heeft gestaan.
Het middenschip en het priesterkoor van de Dom zijn gemaakt in de periode 1275-1316.
In het jaar 1471 is de aanbiddingskapel St. Johann opgeleverd. Het is een laatgotische hallenkerk.
De naam “Gouden Madonna” is ontstaan in de 19e eeuw. De maker van het genadebeeld is onbekend. Omtrent de herkomst van het beeld is het gissen. Mogelijk komt de beeltenis uit Köln/Keulen. Het genadebeeld wordt genoemd “Mutter von guten Rat” (Moeder van goede raad).
In de periode 1953-1968 zijn nieuwe glasvensters aangebracht in de Dom en de aangrenzende aanbiddingskapel.
Sinds 1958 is de kathedraal (Dom) de bisschopskerk. De kerk wordt ook genoemd “Dom von Essen” en “Münster von Essen”.
In 1959 benoemd Johannes XXIII, paus van 1958 tot in 1963 en geboren als Angelo Giuseppe Roncalli (1881-1963) de beeltenis van Maria tot patrones van het bisdom Essen. Hij spreekt van “voor alle tijden de zalige Onze-Lieve-Vrouw met de titel Moeder van Goede Raad”.
In 1981 is de Adveniat-crypte gemaakt, waarin de Essene bisschoppen zijn opgebaard.
Het genadebeeld is in 2003-2004 voor het eerst grondig onderzocht en gerestaureerd. Sindsdien wordt de gouden buitenlaag regelmatig schoongemaakt.
In 2004 is de gedenkplaats voor Nikolaus Gross (1898-1945) ingericht in de Dom. Hij is zalig verklaard in 2001 door Johannes Paulus II, paus in de periode 1978-2005, geboren als Karol Józef Wojtyla (1920-2005). Gross wordt door zijn activiteiten ter dood veroordeeld in het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog.
BEDEVAARTSOORD
In de zijkapelaan de Dom staat de gouden beeltenis van Maria. In de Essense volksmond wordt het beeld van de Gouden Madonna genoemd “Essen sein Schatz” (Essen zijn schat).
Het genadebeeld staat in de linker zijkapel van de Dom. De gouden beeltenis toont Maria en haar Kind, dat op de schoot van de Moeder zit. De Moeder Gods draagt een sluier en een lang gewaad dat over de voeten komt. In de rechterhand houdt Maria een aardbol vast en met de linkerhand steunt Zij haar Kind. De kleine Jezus houdt met de linkerhand een boek tegen de borst. De beeltenis is uit populierenhout gesneden en bedekt met bladgoud.
In de Dom is de icoon van Maria als “Moeder van Altijddurende Bijstand” te zien. Het is een replica en in het begin van de 20e eeuw in de Dom geplaatst.
In de Adveniat-crypte zijn de graven gemaakt van de Essense bisschoppen. De naam Adveniat verwijst naar de verbondenheid van het bisdom Essen met het Latijns-Amerikaanse hulpwerk “Adveniat”.
In de zuidelijke zijkapel van de Dom is de gedenkplaats voor Nikolaus Gross (1898-1945). Gross is mijnwerker, vakbondsman, journalist en eindredacteur. Hij ageerde tegen het nationaalsocialisme en heeft dat met de dood moeten bekopen. In deze ruimte worden ook enkele brieven van Nikolaus Gross getoond. De kapel is er voor bezinning en gebed.
De vensters in de Dom en aanbiddingskapel tonen veelal abstracte kunst en zijn door verscheidene kunstenaars gemaakt.
De aanbiddingskapel St. Johann toont 4 altaarschilderingen van Barthel Bruyn/Bartholomeus Bruyn de Oude (1493-1555) uit de jaren 1522-1525: Christus geboorte, aanbidding door de 3 Wijzen, kruisiging en bewening bij Christus.
Bij de Dom staat ook de schatkamer (Domschatz). Hier zijn onder meer te zien kerkschatten uit de 10e en 11e eeuw, gouden voorwerpen en kronen, waaronder deze van het genadebeeld.
De Dom is dagelijks geopend.
BEREIKBAARHEID
Essen is een stad van zo’n 600.000 inwoners en ligt in het westen van Duitsland. De plaats ligt in het Ruhrgebied en in de deelstaat Nordrhein-Westfalen.
De Dom staat in het centrum van Essen aan de Burgplatz 2.
Meer info is te vinden op www.dom-essen.de en ook op www.domschatz-essen.de
BELEVING
In Essen wil ik de “Gouden Madonna” gaan groeten. De beeltenis staat in de Dom en daartoe ga ik naar het centrum van de stad. De te bezoeken kerk staat in het geestelijke en historische middelpunt van Essen.
As ik voor het grote, katholieke complex sta met kerk en bijgebouwen, voel ik de toren gebaren met “kom jij maar eens binnen”. De ingang van de Dom is naast de hoge kerktoren. In de grote kerk valt me de imposante constructie pas goed op. Wat een gebouw! Wat een godshuis!
Bij de ingang is het een kaarsje aansteken bij een afbeelding van Maria als Moeder van Altijddurende Bijstand. Ik verneem dat hier altijd kaarsjes branden. Daarna betreed ik de gedenkruimte van Nikolaus Gross, die door het Nazi-bewind is vermoord.
Vervolgens ga ik naar de zuidelijke zijkapel van de Dom en sta ik stil bij de kapel van de “Moeder van Goede Raad”. Een ijzeren hek weerhoudt iedereen naderbij de “Gouden Madonna” te komen. Het is dan staan op enkele meters afstand van het eeuwenoude, gouden beeld van Maria. De oude beeltenis staat in een glazen kast, is op enige afstand goed te zien en is meer dan wonderschoon. Wat is het een groot geschenk dit beeld te mogen zien. Ik word er stil van. Een Mariabeeld dat meer dan een millennium in die wereld is! Ik verneem dat de Gouden Madonna de patrones van Essen is. Voor het hek branden kaarsjes en daar komen er nu nog een paar bij. Vervolgens is het tijd om te bidden tot Onze-Lieve-Vrouw van Goede Raad. Twee vrienden tobben met hun gezondheid en dan heb ik intenties voor die goede mensen. Welke raad gaat Onze-Lieve-Vrouw hen geven …?
Vervolgens bezoek ik de aanbiddingskapel en zie daar hele mooie schilderijen, waarop ook Onze-Lieve-Vrouw is afgebeeld. Daarna ga ik terug naar de Dom om te bidden. Ik zie er ook een blaadje met de afbeelding van de Gouden. Daarop staat informatie over de Gouden Madonna en een gebed is afgedrukt. Enkele woorden uit het gebed zijn:
“elke handeling, elke daad,
Moeder, U, van goede raad,
leg ik alles in de handen,
U brengt het tot het rechte eind.”
OMGEVING
Vlakbij Essen ligt Oberhausen, vanuit Oberhausen is het 14 km naar het oosten gaan.
Ook nabij Essen is de stad Duisburg gelegen. Van Duisburg naar Essen gaan betekent 22 km oostwaarts reizen.
Van het bedevaartsoord Kevelaer is het 70 km zuidoostwaarts gaan om in Essen te komen.
Het bedevaartsoord Werl ligt op 81 km van Essen. Van Werl naar Essen is zich 81 km naar het westen begeven.
Geplaatst: 22 december 2024
~~~
