Een Spaanse eretitel voor Maria is “Nuestra Señora de la Merced”, ofwel “Onze-Lieve-Vrouw tot Vrijkoop”. In het Latijn is dit “Maria de Mercede Redemptionis Captivorum”. De benaming is ook “Onze-Lieve-Vrouw ter Slaven”. Met deze titel wordt bedoeld de vrijkoop van christenen, die slaaf zijn bij de Moren en verwijst naar een gelijknamige religieuze, Spaanse orde. Onze-Lieve-Vrouw tot Vrijkoop/ter Slaven is de patrones van deze orde. De benaming van Maria wordt een eretitel en is toegevoegd aan de Litanie van Loreto
Terug in de tijd …
In de periode van de 8e tot in de 15e eeuw is een groot deel van het Iberisch schiereiland in bezit van Moren en dat zijn aanhangers van de islam. Onder de heerschappij van de Moren worden Portugezen en Spanjaarden gedwongen zich te bekeren tot Allah. Zij die dit weigeren, zijn als slaaf verkocht en belanden in dienst van een moslim. Enkel als er voldoende geld voor een losprijs wordt betaald, ontsnapt een onderworpen Portugees of Spanjaard aan de slavernij. Deze tijd van het ontbreken van burgerlijke rechten treft miljoenen diep. Bij de christenen brengt dit angst en afschuw.
De Orde van de Mercedariërs is de Orde van Onze-Lieve-Vrouw van Barmhartigheid tot Vrijkoop van Slaven of “Ordo Beatae Mariae de Mercede Redemptionis Captivorum” als volledige naam in het Latijn, is opgericht om slaven vrij te kopen. De oprichting van de orde in 1218, andere bronnen spreken van 1222, is vooral het werk van Petrus Nolascus (±1180-1256). Hij is ridder en geboren in het zuiden van Frankrijk in het plaatsje Mas-Saintes-Puelles, nabij de grote stad Toulouse. Hij wijst het optreden van de moslims ten zeerste af en wil er tegeningaan. Petrus Nolascus heeft tegen de Albigenzen gevochten tijdens een kruistocht. Hij is een getrouwe van Jacobus I van Aragon (1208-1276), koning van Aragón (1213-1276), Valencia (1237-1276), Mallorca (1231-1276) en graaf van Barcelona (1213-1276). Deze koning heeft de bijnaam van “overwinnaar” en zet zich in voor de “reconquista” (herovering/verovering) van het Iberisch schiereiland op de Moren.
Petrus Nolascus is in 1628 heilig verklaard. Hij is patroonheilige van Barcelona, gevangenen en slaven. Petrus Nolascus wordt afgebeeld in het witte ordeskleed van de mercedariërs en het wapen ba de koning van Aragón.
Merced is het Spaans voor onder meer vrijkoop, losprijs, barmhartigheid, vergeving en kwijtschelding. De Orde van de Mercedariërs plaatst zich onder bescherming van Maria en hierdoor ontvangt Zij de eretitel. Zowel mannen als vrouwen zijn lid van de orde. Het is voorgekomen dat zij de losprijs betalen door zichzelf aan te bieden als slaaf en daardoor de slaaf vrij te krijgen. De ordesregel is gebaseerd op deze van Sint-Augustiunus van Hippo (354-430) en is geschreven in 1223 door de Catalaanse dominicaan Raymundus van Peñafort (±1175-1275). Hij is juridisch raadsman bij koning Jacobus I van Aragón. Deze geleerde van het kerkelijk recht wordt gezien als mede-oprichter van de Orde van de Mercedariërs. De kern van deze organisatie is slaven, die christen zijn, terug te kopen en hen weer de vrijheid te geven. Paus Gregorius IX, paus van 1227 tot in 1241, geeft in 1235 de regel goedgekeurd.
Raymundus van Peñafort is samen met Ivo Hélory (1253-1303) de patroonheilige van de rechtsgeleerden. Ivo Hélory wordt ook genoemd Ivo van Bretagne, Yves de Tréguier en Yves van Kermartin.
De vrijkoop van slaven gebeurt ook door de trinitariërs. Dit is een middeleeuwse orde met dezeklfde doelstellinge als de mercedariërs.
De eretitel van Maria “de la Merced” wordt door mensen omgevormd tot Mercedes. Vervolgens kiezen Spaanse katholieken veelvuldig Mercedes als naam voor hun dochter.
Later wordt de naam Mercedes een heel bekend begrip in de autowereld. De Duitser Gottlieb Wilhelm Daimler (1834-1900) is een industrieel, ingenieur en ontwerper. In 1885 ontwikkelt hij de eerste motorfiets en in 1886 het vierwielig motorvoertuig. Hij is oprichter van de Daimler Motoren Gesellschaft (DMG). Een belangrijke klant is Emil Jellinek (1853-1918), een internationaal zakenman en consul van Oostenrijk-Hongarije. In 1900 plaatst hij een grote order bij DMG voor de bouw van bijna 40 raceauto’s. Daarbij eist hij dat deze auto’s de naam Mercedes ontvangen, dit naar de roepnaam van zijn 10-jarige dochter Mercédès Adrienne Ramona Manuela Jellinek (1889-1929). Vanaf 1902 worden alle auto’s van DMG geproduceerd onder de naam Mercedes. Emil Jellinek is dan ook de bedenker van de naam van het automerk Mercedes. In 1903 wijzigt Emil zijn achternaam in Jellinek-Mercedes. Het automerk Mercedes-Benz ontstaat in 1926 door fusie van DMG met Benz. Carl Friedrich Benz (1844-1929), geboren als Karl Friedrich Michael Vaillant, is een Duits technicus, uitvinder en de eerste bouwer van motorwagens op benzine.
De Spaanse stad Barcelona heeft “Nuestra Señora de la Merced” als beschermheilige. In 1637 heeft Maria de stad verlost van een sprinkhanenplaag.
De feestdag van Onze-Lieve-Vrouw tot Vrijkoop is 24 september en is ingesteld om Maria’s hulp in te roepen bij risico’s om slaven vrij te krijgen en Haar te danken voor het slagen mensen in vrijheid te stellen.