GESCHIEDENIS
Het bedevaartsoord bestaat al eeuwen. Een kluizenaar te Ponlach heeft een Mariabeeld meegebracht. Hij plaatst dit boven een bron. Het water van de bron heeft een genezende werking. De oorsprong van de bedevaarten is dan ook een Mariabeeld dat een tijd boven een bron staat. Hier komt de naam “Maria Brunn” vandaan. Bij het verwijderen van een deel van de heuvel en de druk van het water van de bron komt een grote rots los. Een werker valt door de vallende rots van de steiger en is levensgevaarlijk gewond. De man is door het geneeskrachtige water spoedig genezen. De grote rots ligt nabij de zijdeur van de kerk. Een “Prun-kapel” met eigen bron heeft ten westen van de huidige kerk gestaan. De kapel bij deze bron heet “vijf-wonden-kapel”. In het gebouw bevond zich een kruisbeeld met de vijf, vloeiende wonden van Christus. Hierbij gaat het over een kruis, waarbij van het beeld uit linkerarm, rechterarm, voet, hoofd en zijde bronwater komt. Deze kapel is vernield in 1978 en wel door een omgevallen boom.
In 1624 ontspringt een bron en het water brengt genezing bij mensen. Een houten kapel staat bij de bron en die wordt in de loop van de tijd te klein door de groei van het aantal bezoekers. In 1624 komt er een nieuwe kapel. De bouw gebeurt op initiatief van Paris Lodron (1586-1653), prins-aartsbisschop van Salzburg (1619-1653). De naam van de kapel is “St. Maria Prunnen”. In deze kapel heeft een niet meer bekend Mariabeeld gestaan.
Het huidige genadebeeld is in 1640 gemaakt door de Salzburgse beeldhouwer Hans Pernegger (1603-1664), ook genoemd Hans Bernecker de Jongere. Het toont, in een rijk gebeeldhouwd baldakijn, het genadebeeld. Het is een staande Maria met kroon en scepter en Jezus op de arm. Aan weerszijden staat een engel. Het hoogaltaar is een werk van Simon Thaddäus Baldauf (1677-1753), de hof-timmerman uit Salzburg.
In het begin van de 18e eeuw is de kapel bouwvallig geworden en het plan voor een nieuwe en grotere bedevaartkerk wordt gemaakt. Voortdurend is de kapel bedreigd door aardverschuivingen en overstromingen. Door deze redenen is in 1714 begonnen met de verplaatsing van de kapel naar de huidige locatie. In 1716 begint de bouw van de nieuwe bedevaartkerk en dit volgens plannen van de hofarchitect Sebastian Stumpfegger (1671-1749) uit Salzburg. Voor het grondpatroon van de kerk dient de klaverbladvormgeving van de Dom te Salzburg.
Op 21 november 1717 is de inwijding van een nieuwe kerk door Franz Anton von Harrach zu Rorau (1665-1727), aartsbisschop van het Oostenrijkse Salzburg (1709-1727).
De zijaltaren worden pas in 1731 geplaatst. Beelden zijn gemaakt door beeldhouwer Johann Georg Itzfeldner/Izlfellner (±1704-1790) uit Tittmoning. Het linkeraltaar is toegewijd aan de heilige Jozef en een ander altaar is voor de heilige Johannes von Nepomuk.
In die tijd zijn er twee bronnen, die elk een geneeskrachtige werking hebben. Het ontstaan van de tweede bron is onbekend.
In 1927 is het interieur van de kerk geschilderd. Negen medaillons zijn zichtbaar gemaakt die taferelen tonen over het leven van Maria.
Een grote restauratie vindt plaats in de periode 1985-1990.
BEDEVAARTSOORD
De bedevaartkerk staat in het dorp Ponlach, dat behoort tot de gemeente Tittmoning. De kerk heet Maria Ponlach en wordt ook genoemd “Maria Brunn”, vanwege de bronnen. De bedevaartkerk ligt tussen bomen en heuvels. De kerk is in de loop van de vele jaren meermaals vergroot. Een sierlijk, achthoekig torentje bekroont de forse voorgevel.
Het genadebeeld staat op het hoofdaltaar en is is gekleed met kostbare gewaden. Zowel Maria, als Jezus zijn gekroond. Maria heeft een scepter vast.
De dubbele galerij op de borstwering toont de beroemdste bedevaartplaatsen van Maria, zoals Altötting, Einsiedeln, Loreto, Monserrat en het Salzburgse Maria Plain. De schilderijen zijn uit 1723.
De bron laat het water stromen en dit gebeurt achter de huidige kerk uit twee bronnen. De linker bron is om de ogen te bevochtigen en de rechter bron wordt gebruikt om te drinken.
De bedevaartkerk is dagelijks geopend.
Op amper 200 meter van de bedevaartkerk staat een imposante burcht met een slotkapel toegewijd aan Sint-Michael.
BEREIKBAARHEID
Ponlach ligt in de deelstaat Beieren, in het uiterste zuidoosten van Duitsland, nabij de grens met Oostenrijk. Het dorp is gesitueerd ten noordoosten van Rosenheim.
Adres: Papst-Benedikt-XVI-Weg 3, 84529 Tittmoning.
Actuele info is te vinden door het raadplegen van: www.erzbistum-muenchen.de.
BELEVING
Bij het naderen van Rosenheim weet ik dat Ponlach niet meer zo ver weg is. Wat later zie ik borden met de plaatsnaam Tittmoning en ik weet dat Ponlach ten westen hiervan ligt.
Een weg zonder autoverkeer ga ik op. Ongeveer 200 meter heuvelopwaarts en dan ben ik vlakbij de bedevaartkerk. Langs het pad naar de kerk stroomt water met grote snelheid. Waar komt dit water vandaan? Niet uit de bronnen, blijkt na mijn kort onderzoek. Wellicht is het regenwater of smeltwater.
Ik zie een gebouwtje en bovenaan staat het jaartal 1890 en daaronder woorden, die ik vertaal in het Nederlands, “God staat voor dank en eer. De stad te gebruiken en te verdedigen”.
Vervolgens kom ik bij de bedevaartkerk. Het hek lijkt dicht, maar met meer dan een duwtje gaat de deur open. Dan naar binnen en ik zie een prachtig interieur! Wat ben ik een begenadigd mens! Onze-Lieve-Vrouw met Kind staan achter glas op het retabel. Hieronder lees ik de tekst “Mutter ewiger Hilfe! Hilf geschwind” en in het Nederlands is dit “Moeder eeuwige hulp! Help snel”. Maria draagt op de rechterarm haar Kindje. In de andere hand heeft Zij een lange scepter vast. Zowel Maria, als de kleine Jezus, zijn gekroond en dragen dezelfde, bewerkte kleding. In de kerk zijn bijzonder mooie schilderijen te zien, waaronder een met Maria, Jozef en Jezus. Prachtig vind ik vier ronde schilderijen op doek in het centrale gewelf, die scènes uit het leven van Maria tonen, waaronder Maria geboorte, Maria presentatie en geboorte Jezus. In de halve koepels schitteren neobarokke medaillons met Maria-emblemen, waaronder lelie, rozenstruik, bronnen, vat, ark en troon.
Achter de kerk zie ik twee bronnen en het water blijft stromen. Waar komt dit water toch vandaan?
De bedevaartkerk is rustig gelegen tussen de bomen en heuvels. Wat is dit bedevaartsoord een juweel om te bezoeken!
Tot besluit van mijn bezoek ga ik naar de burcht, die zo’n 200 meter van de bedevaartkerk ligt en vanaf 1243 is gebouwd. Daar bezoek ik de slotkapel St. Michael, die eind 17e eeuw is gebouwd. Het altaarschilderij is van de keizerlijke, barokke hofschilder Johann Michael Rottmayr (1654-1730) uit Salzburg. Daarna ga ik naar het centrum van Tittmoning en hiertoe neem ik 166 treden. Helaas is de parochiekerk van Sint-Laurentius gesloten.
Laat in de middag ga ik nogmaals terug naar de bedevaartkerk en dank Maria voor het bijzonder mooie bezoek dat ik hier heb mogen brengen.
OMGEVING
Vlakbij de bedevaartkerk staat een burcht met dikke, hoge muren. Daar is ook een kleine kapel: St. Michael uit 1693. In de kapel staat een Mariabeeld en een beeltenis van Sint-Nicolaas. De plaats Tittmoning ligt hier amper een kilometer vandaan.
Van Rosenheim naar Ponlach is het 80 km naar het noordoosten gaan.
Vertrekken uit het grote bedevaartsoord Altötting om naar de mariale plaats Ponlach te gaan houdt in 26 km naar het zuiden afleggen.
Het mariale oord Maria Eck verlaten om naar het bedevaartsoord te Ponlach te gaan betekent 40 km naar het noorden rijden.
Vanuit de grote stad München naar de bedevaartkerk te Ponlach is 120 km naar het oosten gaan.
Salzburg verlaten om in Ponlach aan te komen vraagt 42 km naar het noordwesten overbruggen.
~~~
