GESCHIEDENIS
De naam “La-Délivrande” heeft een Keltische oorsprong. De rivier “Yu” (Keltisch) markeert een grens “Rand” (Keltisch). De naam wordt dan “Yvrande”. Later gaat dit over naar “L’Yvrande” en daarna wordt het “Delle Yvrande” om uit te komen bij het huidige “Douvres-la-Délivrande”. De toevoeging “Douvres” ontstaat in 1961, als de plaatsnaam “Douvres” wordt uitgebreid met de benaming van de basiliek “La-Délivrande”.
Het begin van de bedevaart is in de 7e eeuw als Regnobert van Bayeux (+668), bisschop van Bayeux (625-668) een kapel ter ere aan Maria opricht in “Délivrande”. Het Mariabeeld in deze kapel verdwijnt door invallen van de Noormannen. Eeuwen later wordt dit beeld teruggevonden door een schaap. Vervolgens wordt een kapel gebouwd en dit is gebeurd rond 1150.
De basiliek Notre-Dame-de-la-Délivrande vervangt een romaanse kapel uit ±1150. Het bedevaartoord is het oudste van Normandië.
In de middeleeuwen is de bedevaartplaats even geliefd als de bedevaart naar de Mont-Saint-Michel. In 1470 en 1473 maakt Lodewijk XI (1423-1483), koning van Frankrijk (1461-1483) bedevaarten naar Note-Dame la Délivrande.
In 1561 is het originele genadebeeld vernield tijdens een religieuze oorlog tussen katholieken en protestanten. Rond 1580 is het beeld vervangen door een nieuwe, stenen, zwarte beeltenis, die tot heden in de basiliek staat.
In 1793 zijn er weer hevige onlusten en de kerk gaat dicht. Het genadebeeld wordt enkele jaren verborgen in Caen.

De neogotische basiliek is gebouwd in de periode 1854-1878. De architect is Jacques-Eugène Barthélémy (1799-1882) uit Rouen.
In de basiliek staat het genadebeeld van de Zware Madonna uit de 16e eeuw. Het is de beeltenis van “Notre-Dame la Délivrande”. Het oorspronkelijke beeld van Onze-Lieve-Vrouw is uit de middeleeuwen, maar is in 1561 vernield door protestanten. Het huidige beeld is in 1580 geschonken door een kanunnik.
De beeltenis kan zwart zijn omdat het in de 11e eeuw is gevonden, nadat het meer dan 200 jaar onder de grond heeft gelegen. Een andere reden kan zijn dat het een origineel beeld uit Egypte vervangt en daar heeft een beeltenis van Maria een donkere huidskleur. Bekeerden tot het katholiek geloof uit Noord-Afrika brengen het donkere beeld mee naar Frankrijk.
In 1823 leeft de belangstelling voor het Mariabeeld enorm op. Dit komt mede door het oprichting van de Missionarissen van de Broeders van La Délivrande.
In 1836 komt schrijver, dichter en politicus Victor Hugo (1802-1885) op bedevaart naar La Délivrande. Hij schrijft naar zijn echtgenote: “Er zijn dagen dat gebeden tot mij komen. Ik laat dit toe en dank God hiervoor.”
Op 22 augustus 1872 is het Mariabeeld gekroond. Dit gebeurt na een besluit van Pius IX, paus in de jaren 1846-1878, geboren als Giovanni Maria Mastai-Ferretti (1792-1878). De plechtige kroning vindt plaats door Henri-Marie-Gaston Boisnormand de Bonnechose (1800-1883), aartsbisschop van Rouen (1858-1883).
De 14-jarige Thérèse Martin (1873-1897) uit Alençon, haar zus Marie-Céline (1869-1959) en vader Louis Martin (1823-1894) brengen een bezoek aan het genadebeeld om steun te vragen voor haar reis naar de paus in Rome om toestemming te vragen in te treden bij de zusters van de Carmel in Lisieux. In 1887 is zij op audiëntie bij de paus.
Op 22 augustus 1895 heeft Leo XIII, paus in de periode 1878-1903, geboren als Vincenzo, Gioacchino, Raffaele, Luigi Pecci (1820-1903) de kerk verheven tot basiliek. De reden hiervan is de betekenis die de kerk al eeuwen heeft voor vele pelgrims om hun geloof te belijden.
In 1921-1922 maakt de artistieke kunstschilder Joseph-Jean-Felix Aubert (1849-1924) de kruiswegstaties in de basiliek. In de kapellen zijn dankuitingen (ex voto’s) op marmeren platen aangebracht. Ook zijn modellen van schepen als dank voor een redding aanwezig.

Door een bombardement op 6 juni 1944, de dag van de invasie door geallieerden, lijdt de basiliek veel schade. Glasramen zijn hersteld door onder meer glaswerker Georges Sagot (1898-1975) en kunstschilder Robert Devoucoux (1911-1997).
Op 5 januari 2011 is het nieuwe altaar van de basiliek ingewijd door Jean-Claude Boulanger (*1945), bisschop van Bayeux-Lisieux (2010-2020). In dit altaar zijn relieken aanwezig van heiligen, namelijk van Jean Eudes (1601-1680), Thérésia van Lisieux/Thérèse van het Kind Jezus (1873-1897) en haar ouders Louis Joseph Aloys Stanislas Martin (1823-1894) en Azélie Marie Guérin (1831-1877).
Op 17 augustus 2024 heeft het genadebeeld een nieuwe mantel ontvangen.
In 2024 wordt geld ingezameld voor de restauratie van de monumentale basiliek.
BEDEVAARTSOORD
Douvres-la-Délivrande is de oudste bedevaartplaats in Normandië en ligt nabij invasiestranden van 6 juni 1944. Van ver torent de basiliek uit over alle gebouwen en bomen. De basiliek en het klooster staan centraal in het oude centrum van het plaatsje.
Bij de ingang, boven de deur, is een timpaan aangebracht. Dit gevelveld verijst naar een wonderbaarlijke gebeurtenis. Op 15 augustus 1832 gebeurt, in aansluiting op een processie door de straten van de plaats, een wonder. Plots eindigt de cholera-epidemie. Dit is het grootste wonder van Douvres-la-Délivrande.

Het bedevaartsoord is toegewijd aan Maria en dit is sinds de 15e eeuw het geval. Bij de ingang van de basiliek staan twee grote beelden, namelijk de heilige Anna met de kleine Maria en de heilige Jozef met Jezus. Deze beelden komen uit de oude, romaanse kapel uit de 12e eeuw. Op de plaats van deze kapel staat nu de basiliek.
In het westportaal van de basiliek staat een voorstelling van het begin van de bedevaart als Regnobert van Bayeux, bisschop van Bayeux, een kapel opricht met een Mariabeeld. In het noordportaal is een voorstelling te zien van het begin van het klooster “Vierge Fidèle”, dat tegenwoordig de naam draagt “Notre-Dame de Fidélité”. De afbeelding hieronder toont de plotse, wonderbaarlijke genezing van een vrouw tijdens de eucharistieviering in 1826. Hierboven is afgebeeld het klooster dat Henriette Le Forestier d’Osseville (1803-1858) heeft laten verwezenlijken als dank voor de genezing van de vrouw. Henriette is de stichtster van de Zusters van Notre-Dame de Fidélité (Onze-Lieve-Vrouw van de Trouw/Betrouwbaarheid). In het noordportaal zijn ook kunstuitingen van glas te zien van René Lalique (1860-1945).
In de basiliek staat een beeltenis van de Zwarte Madonna uit de 16e eeuw. Dit is het genadebeeld, waar nog steeds vele pelgrims naartoe komen. Het beeld van de Zwarte Madonna met Kind is gekroond. Op een marmeren plaat staat dat paus Pius IX hiertoe heeft beslist. De beeltenis van Onze-Lieve-Vrouw is gepolychromeerd en heeft een mantel aan. De kleur van de mantel houdt verband met de liturgische kalender. Aan het genadebeeld worden wonderen toegedacht, zoals genezingen, geboorten en beschermingen van onder meer vele vissers.
Kerkvensters zijn aangebracht aan beide zijden van het middendeel van de basiliek. Hierop worden Mariaverschijningen getoond van onder meer La Salette, Parijs, Lourdes, Pontmain en Fatima. In het priesterkoor zijn glas-in-loodramen te zien, die delen uit het leven van Maria tonen.
In de vier linker en vier rechter kapellen wordt Maria belicht, zoals Onze-Lieve-Vrouw van de Sneeuw, van de Weg, van het Licht en van de Vrede. Ook is een geschilderde kopie van de Zwarte Madonna van Onze-Lieve-Vrouw van Częstochowa te zien.
In de basiliek zijn vel ex voto’s geplaatst tegen wanden, waaronder een model van een scheepje, dat is geofferd als dank door vissers uit Port-en-Bessin-Huppain voor de redding van een jonge visser in een storm uit de jaren zestig van de 20e eeuw. In Port-en-Bessin-Huppain zijn delen opgenomen van de film “The Longest Day” uit 1962.
De kerkorganisatie heeft plannen voor de restauratie van de basiliek.
De basiliek kent beperkte openingstijden.
BEREIKBAARHEID
Douvres-la-Délivrande ligt in Normandië en specifiek in het departement Calvados. De plaats is gesitueerd juist boven de grote stad Caen en nabij Luc-sur-Mer. De bedevaartsplaats ligt op enkele kilometers van het invasiestrand van 6 juni 1944.
Adres: Place de la Basilique, 14440 Douvres-la-Délivrande.
Nadere info is te vinden op www.basilique-douvres.fr.
BELEVING
Om “la Délivrande” (“de verlossing”) te ontdekken, ga ik naar de oudste bedevaartplaats in Normandië met de naam Douvres-la-Délivrande. Na enige, lange files bij de stad Caen kom ik op een zaterdagavond aan bij de basiliek.
Helaas ben ik door de verkeersdrukte te laat bij de basiliek. De eucharistieviering is al afgelopen en de uren zijn toe. Ik maak enkele foto’s van het gebouw, waarin zich de Zwarte Madonna bevindt, en besluit de volgende ochtend terug te komen, want dan is er een viering om 11.00 uur. Nu nog een overnachting regelen. Bij het klooster, naast de basiliek, is dat niet mogelijk, want het gehele complex staat leeg en oogt triest. Het is nu half oktober en van activiteiten in de rozenkransmaand is hier geen sprake. Wat nu?
Na enkele straten in het dorp te hebben doorlopen, kom ik bij een “Bed & Breakfast” en daar is een kamer vrij. Vervolgens is het een restaurant opzoeken.
Op zondagmorgen rond 9.00 uur bezoek ik de “Chapelle de la Vierge Fidèle” (kapel van de trouwe Maagd) in de Rue du Bout Varin. Ook de “Chapelle Lalique” vind ik wonderschoon.

Op zondagmorgen ben ik om 10.30 uur bij de basiliek. Nu is de deur open en ik ga op bezoek bij de Zwarte Madonna. In de basiliek word ik meteen gegroet door de warmte die het interieur me schenkt. Wat is dit een prachtig gebouw! Wat een Godshuis! Allereerst Maria groeten en daar sta ik minutenlang te bidden, danken en bewonderen. Het is een wonder dat ik hier ben, zo voelt het. Dat het hier bij Maria zijn me zo toevalt!
Na bij de Zwarte Madonna te hebben gestaan, is het een rondgang maken door de basiliek. Steeds meer ben ik ervan overtuigd dat deze basiliek een juweel is voor bezoekers. Ik zie folders liggen die wijzen op geldinzameling voor de restauratie van de basiliek.
Ik neem plaats in een bank. Het is 11.00 uur. De misviering begint.
OMGEVING

Wandel- en fietsroutes zijn te maken in de regio van Douvres-la-Délivrande. In de plaats zijn te bezoeken de kapel van de “Notre-Dame de Fidélité” in de Rue du Bout Varin, vlakbij de basiliek. Kunstwerken en de kerkvensters van René Lalique. (1860-1945).
De invasiestranden van juni 1944 zijn te bezoeken en liggen op vrij korte afstand. Nabij Douvres-la-Délivrande ligt het plaatsje Courseulles-sur-Mer, waar op 6 juni 1944 Canadese militairen aan land zijn gegaan. Hier is, naast het strand, ook te bezoeken het Centre Juno Beach. Info is te vinden op www.junobeach.org.
In Douvres-la-Délivrande is een ereveld met meer dan 900 grafstenen van geallieerden en bijna 200 Duitse graven.
De stad met een historisch centrum is Bayeux. Deze plaats ligt op 26 km van Douvres-la-Délivrande. Bayeux is de eerste stad die door de geallieerden in juni 1944 is bevrijd.
Douvres-la-Délivrande ligt op zo’n 10 km van de grote stad Caen.
Geplaatst: 31 oktober 2024
~~~